tarihinde yayınlandı

Ekonominin Temel Kavramları

Genel Ekonomi  Ekonominin Temel Kavramları (3.ders)

ekonominin temel kavramlarıİhtiyaç: Karşılanamadığı zaman insanda huzursuzluk ve sıkıntı meydana getiren, karşılanabildiğinde ise insanlaeda mutluluk veren bir duygu olarak adlandırılıyor. İnsanların yaşamlarını idame ettirebilmeleri için gerekli olan ihtiyaç çeşidine (nefes alma, yemek, giysi, ev, sağlık vb.) ‘hayati’, ‘biyolojik’ yada zorunlu ihtiyaç, yaşamlarını doğrudan ilgilendiren bu alanın dışında kalan ihtiyaçlara da  kültür ve sosyal ihtiyaçlar denilmektedir.

Fayda: Hizmet yada Malların insanların ihtiyaçlarını karşılayabilme oranıdır. Tüketiciler mal veya hizmet aldıklarında bunlardan belli bir doyum hissederler. Tüketicilerin elde ettiği bu doyuma  “fayda” deniliyor. Örnek olarak, yaşamımızı devam ettirmemize yardımcı olan ‘ekmek’ bize fayda sağlar.

Değer: Hizmet yada Mallara biçilen önem ‘değer’ olarak bilinir. Kişi yada topluluklar, bir hizmet yada malın değerini bazı kiriterlere bağlı olarak belirler. Bunlar;
-Hizmet veya Malın bizlere sunduğu ‘fayda’
-Söz konusu Mal yada Hizmetin dünyada az veya çok olması
-Almak istediği Mal yada Hizmetin kalitesi
şeklinde kriterlere ayrılmıştır.

Bir mal yada hizmetin değeri, sağladığı fayda ile ölçülseydi bir ekmek  altından daha pahalı olurdu. Lakin bizler değer verirken, o mal yada hizmetin ulaşılabilme zorluk derecesine göre değer veririz.

Fiyat: Hizmet yada Malın değerinin ekonomik olarak ifade edilmesine ‘fiyat‘ denir. ‘Fiyat’ ekonomide geçerli kılınan ortaklaşa bir değerle parasallaştırılır. Ortaklaşa belirlenen bu değer ölçusu bu zamanda kullanılan banknot yada benzeri para olmak zorunda değil.  Eski yaşamlarda olduğu gibi günlük hayatta kullandığımız herhangi birşeyde (un, ekmek, inek, toprak vb.) değer ölçüsü olarak kullanılıp bir mal yada hizmete fiyat biçilebilir.  Bir ülke ekonomisinde, binlerce hizmet yada malların değerleri ortak değer ölçüsüyle bir fiyat biçildikten sonra meydana gelen fiyata ‘fiyatlar genel seviyesi‘ denmektedir. fiyatta istikrar sağlamak bir ülke ekonomisi için çok  önemli bir unsur olarak görülür. Merkez Bankasına verilen aslı görev fiyat istikrarını sağlamaktır. AB kriterlerine göre bir yıllık enflasyon oranı 2.7 nin üzerine çıkmamalıdır. Şimdiki gelişmiş ülkelerde bu şekilde tek rakamlı enflasyon görülmektedir.

Bir önceki ders Makro ve Mikro Ekonomi

tarihinde yayınlandı

Devalüasyon ve Revalüasyon – Enflasyon ve Deflasyon Nedir

Ekonomi Temel Kavramlar (Ders Notları)

ekonomiEnflasyon ve Deflasyon: Ulusal bir ekonomi içerisinde, fiyatların genel olarak düzeyinin yada seviyesinin tertipli ve devamlı bir şekilde büyümesi veya yükselmesi süreci enflasyon olarak adlandırılır. Enflasyon, Latin dilinde Inflatio (kabarmak) kelimesinin kökünden türemiştir.

Hizmet yada Mal alımının fiyat olarak karşılığını ifade eden fiyatların genel düzeyindeki, aşamalı ve devamlı küçülme veya inişe ise deflasyon denilmektedir. Örnek olarak devletlerin deflasyon oranlarını araştırabilirsiniz. Bu sayede kafanızda daha iyi şekillenmiş olacaktır. Herhangi bir Ulus ekonomisinin Deflasyona yada Enflasyona karşı ne kadar direnç  gösterebildiğini, hesaplanan fiyat indeksleri ile belirlenir. Bizim Ülkemizde Tüketici Fiyat İndeksi (TÜFE) ve Toptan Eşya Fiyat İndeksi (TEFE) tabloları kullanılarak analiz edilir.
Devalüasyon ve Revalüasyon:  Bir Ulus’un para biriminin Ülke sınırları dahilinde enflasyon sonucunda değer kaybetmesi ile, Ulusun parasal biriminin  değer olarak yabancı para birimleri karşısında para biriminin yeniden değerlenmesi ve bu sebeple ulusun o ulusun kullandığı para birimi üzerinden döviz kurlarının yükselerek değere tabi olması aşamasına devalüasyon adı  verilir. Ulus’un kullandığı para birimi değerlendiğinde, aynı zamanda yabancı paraların döviz kuru üzerinden değer kaybetmesi sürecinide  revalüasyon olarak adlandırılır.

Devalüasyon ve revalüasyon, aslında bir ulusun para değerinin farklı ülkelerin para değerlerinin cinsinden değerinin dalgalanması o ülkelerin rekabet durumunu çok belirgin bir şekilde etkilemektedir. Ülkelerin  para birimleri, diğer ülkerin para birimleri karşısındaki değerleri Merkez Bankasının müdahale politikası ile korunmaktaysa reel bir kurdan bahsetmek güçtür. Merkez Bankasının  uygulamaya koyduğu değişik  döviz kuru politikalarınında bu manada sonuçları görülmektedir. Parasal birimin yabancı paralara yada altına çevrilmesine dayalı engeller  de bir başka engel daha teşkil etmektedir. Eğer para birimini, diğer paralara yada altına rahatça çevirebiliyorsan bu durum Konvertibilite  şeklini ifade eder.

Ekonomi ders notları… 1. DERS