tarihinde yayınlandı 2 Yorum

Yusuf Kemal’in Belgeleri Neden Çalındı – Yusuf Kemal Bey Kimdir

yusuf kemal bey

Sakarya Savaşı”nın ar­dından Avrupa”da, hem Yunanistan”ın hem de Ankara Hü­kümeti”nin propa­ganda çalışmaları hızlandı. Yunanistan Başbakanı Gunaris liderliğinde bir heyetin Av­rupa”da destek arayışına gideceğini öğrenen Musta­fa Kemal Paşa, bu ziyaretin etkisini azaltmak ve Millet Meclisi”nin amacını birinci ağızdan anlatmak için, Dı­şişleri Bakanı Yusuf Kemal Bey“i Avru­pa”ya göndermeye karar verdi.

Yusuf Kemal Bey 7 Şu­bat 1922″de, beraberinde Yusuf Hikmet Bey (Bayur), Özel Kalem Müdürü Ferit Bey, hukuk uzmanı Münir Bey ve Katip Kemal Bey”den oluşan bir heyetle istanbul”a doğru yola çıktı. Heyet İzmit”e vardığında İs­tanbul Hükümeti, grubu kar­şılamak üzere özel bir tren gönderdi. Yusuf Kemal Bey 15 Şubat”ta İstanbul”a vardı­ğında, halkın büyük ilgisiyle karşılandı.

Osmanlı Hükümeti”nin Dışişleri Bakanı Ahmet İzzetPaşa, Yusuf Kemal Bey“in zi­yaretiyle birlikte Ankara ve İs­tanbul arasındaki buzların çö­zülebileceğine inanıyordu. Yusuf Kemal Bey de Sultan Vahdettin”in Ankara Hükümeti”ni tanıması durumunda, istanbul Hükümeti”ni de Av­rupa”da temsil etme imkanı doğacağını düşünüyordu. 20 Şubat günü Ahmet İzzet Paşa, Yusuf Kemal Bey”i kaklığı otelde ziyaret ede­rek Sultan Vahdettin”in kendisiyle görüşmek istedi­ğini bildirdi.

21 Şubat 1922″de An­kara Hükümeti”nin Dışişle­ri Bakanı Yusuf Kemal Bey, Sultan Vahdettin tara­fından kabul edildi. Görüş­mede Sadrazam Tevfik Pa­şa da bulunuyordu.Yusuf Kemal Beygörüşmede, Vahdettin”in Millet Meclisi”ni meşru hükümet olarak tanımasını istedi. Ancak Sultan Vahdettin”in bu isteği kabul etmemesi üzerine, Yu­suf Kemal Bey Saray”dan ay­rıldı. Yusuf Kemal Bey daha sonra Sultan Vahdettin”in bu görüşmedeki tavrı için yanıl­gılarını görebilmesi için gözlüğe ihtiyacı var  yorumunu yaptı.

İstanbul Hükü­meti ve Sultan Vah­dettin, Ankara”nın Avrupa nezdinde et­kin girişimlerde bu­lunmasından rahatsız olmuştu. Yusuf Kemal heyetinin Ankara”dan hangi talimatlarla İstanbul”a geldiği ve Avrupa”da hangi görüşleri ortaya koyacağını öğrenmek için bir komplo dü­zenlendi.

Kemal Bey“in kayınpederinin evine giren Osmanlı Hüküme­ti ajanları, Yusuf Kemal Bey“in valizini gizlice açtırıp Ankara Hükümeti”nin tali­matlarını içeren gizli belgele­rin kopyalarını aldılar ve 6 Mart günü istan­bul”daki ingiliz Yük­sek Komiseri Rumbold”a ulaştırdılar. Onlar da bu belge­leri vakit geçirmeden Londra”ya, Lord Curzon”a gön­derdiler. İstanbul Hüküme­ti”nin bu tavrı, Ankara ile iliş­kilerini iyiden iyiye kopardı. Mecüs”teki görüşmelerde, is­tanbul Hükümeti üyelerine hakarete varan sözler sarf edildi ve   hatta Vahdettin”le görüştüğü için, Yusuf Kemal Bey de eleştirildi. Bunun üzerine Mustafa Ke­mal Paşa, Yusuf Kemal Bey“e Saray”la görüşmesi için yetki verildiğini açıkladı.Ancak istanbul Hüküme­ti”nin Ankara karşıtı çalışma­ları bununla kalmadı. Yusuf Kemal Heyeti”nin Avrupa”da-ki temaslarının etkisini kont­rol altında tutmak adına, Ah­met izzet Paşa başkanlığında ayrı bir heyet de ingiliz subay­larla birlikte, Yunan toprakla­rı üzerinden Londra”ya gönde­rildi, iki heyetin Avrupa”daki temasları neredeyse art arda geliyordu, Örneğin Lord Curzon”la görüşmeler iki gün arayla yapıldı. Ancak bu gö­rüşmelerden hiçbir başarılı so­nuç elde edilemedi. Görüşme­ler sonrası Ankara, İngilte­re”nin siyaseten de Yunanis­tan”ın yanında olduğunu net bir şekilde öğrenmiş oldu.