Geçmişin AVM’leri: Bedestenler
Günümüzün modern AVM’lerini Osmanlı Devleti’nin yüzyıllar önce inşa ettiğini günümüze kadar gelen ve hala yoğun ilgi gören bedestenlerden anlıyoruz.
Halkın alışveriş ihtiyacını karşıladığı, üstü kapalı içinde onlarca mağazanın bulunduğu, ince uzun, çarşılardır bedestenler. İpek yolu üzerinde uğrak ve işlek bir hayata sahip olan Gaziantep’te işlevini yerine getiren bedestenler hala ilgi odağıdır.
Zincirli Bedesten, Hüseyin Paşa Bedesteni ile yan yana ve birbirine bitişik olarak yapılan Kemikli Bedestenler Gaziantep’e yolu düşenlerin mutlaka adım atması gereken mekanlardandır.
Bedestenler eskiden her gün dua ile açılır ve ticarete başlanırmış. Açılışta “Ey Rabbimiz, günümüzü aydın, pazarımızı hareketli, kazancımızı bereketli kıl. Kazancımıza haram katmadan, hileli mal satmadan, tembel tembel yatmaktan, aldatmaktan, aldanmaktan,hırstan, hileden, faiz kazançtan, şeytana ve nefsimize uymaktan, düşman şerrinden, kul hakkından, insanları ezmekten ve ezilmekten bizi koru. Namerde muhtaç eyleme. Geçim sıkıntısı çektirme, çok verip azdırma, az verip bezdirme. Hastalarımıza şifa, dertlilerimize deva, borçlularımıza ihsan eyle Allah’ım. Kaza ve belalardan bizleri koru. Ya Rabbi bizleri nimetine şükreden, gerektiği zaman sabreden, kanaatli, gönlü zengin kullarından eyle Allah’ım. Amin.” diye dua edilirmiş.
18. yüzyılda Hüseyin Paşa tarafından yaptırılan Zincirli Bedesten, halk arasında Kara Basamak Bedesteni adıyla anılır. İçinde 80 dükkan bulunan bedestenin beş kapısı vardır.
Güney kapısındaki dört mısralık kitabenin yazarı Kusiri‘ dir. Kemikli Bedesten 1865 ‘te Müftü Hacı Osman Efendi tarafından yaptırılmıştır. Temel kazılan sırasında kemik bulunduğu için adına halk tarafından Kemikli Bedesten denmiş ise de asıl adı Mecidiye Bedesteni’dir. İçerisinde 72 dükkan bulunur.